Türk edebiyatında kadının farkınavarılması ve sorunlarının işlenmeye başlaması Tanzimat’la başlar. Ancak bukonunun yoğun bir şekilde farklı yönleriyle işlenmesi yetmişli yılların sonunubulur. Cumhuriyet’in ilk yıllarında dünyaya gelen ve yeni sistemin sunduğuimkânlardan yararlanarak öğrenim gören kadınların yetmişli yıllarda edebiyatdünyasına girmeye başlamasıyla Türkiye’de kadın sorunu farklı açılardan elealınır ve eserlerde işlenir. Toplumsal hayatın her alanında ikinci plana itilenkadın sorununu irdeleyen yazarlar, onu eş ve anne rolünden çıkarıp birey olmaçabası ile ele alırlar. Bu bakımdan edebî eserleri incelerken toplumsalolaylar, eserin oluşum süreci, yazarın statüsü ve ideolojisi, yazarlık mesleği,eserlerin tarihî ve sosyal içerikleri ekseninde incelemek belli başlısorunsalların tespit edilmesine imkân verecektir. Bu bağlamda çalışmada elealınan eser Cemo’da doğrudan kadın problematiği değil dönemin diğer toplumsalsorunlarıyla birlikte kadının toplumsal değerinin ihmal edilmiş olmasına dikkatçekilmiştir. 1945 yıllarında yazarın yazmayı düşündüğü romanının arka planındaŞeyh Sait ayaklanmaları, beraberinde gelen Dersim Olayları yer almaktadır.Cumhuriyet’in getirdiği yenilik ve değişimlerin Anadolu’nun her bölgesineulaşmaması ve beraberinde gelen toplumsal sorunlara dikkat çekilir. Özellikledönemin bahsi geçen ağalık-kölelik sisteminin ataerkil toplumda kadının varolma çabasını da nasıl ihmal ettiği hususunda eleştirilebilir. Özellikledeğişimlerin ilk yılları siyasî ve sosyal düzen etkisinde olurken önemlitoplumsal meselelerinde ihmal edildiği görülebilmektedir.